Η έμπνευση της ημέρας (Τρίτη 27-08-2019)

Καλημέρα! Σαν σήμερα γεννήθηκε η ξυπόλυτη ντίβα από το Πράσινο Ακρωτήρι, Cesária Évora και η έμπνευση της ημέρας είναι αφιερωμένη σ’ εκείνη.

Σε ηλικία επτά ετών έμεινε ορφανή από πατέρα, που ήταν βιολιστής, και η μητέρα της, που εργαζόταν ως μαγείρισσα, αγωνίστηκε μάταια να μεγαλώσει αυτήν και τα έξι αδέλφια της με τα πενιχρά εισοδήματά της. Στα δέκα της, η μικρή Σιζέ, όπως ήταν το χαϊδευτικό της, μπήκε σε καθολικό ορφανοτροφείο. Εκεί ήταν που ήρθε σε πρώτη επαφή με τη μουσική, συμμετέχοντας στη χορωδία του ιδρύματος. Στα 16 της κι ενώ εργαζόταν ως ράφτρα, συνάντησε ένα ναυτικό, ονόματι Εντουάρντο, ο οποίος τη μύησε στα παραδοσιακά μουσικά στιλ των νησιών του Πράσινου Ακρωτηρίου, κολαντέιρα (σατιρικά τραγούδια κοινωνικής κριτικής) και μόρνα (τραγούδια της λύπης, της μελαγχολίας και της νοσταλγίας). Στη δεκαετία του ’60 ξεκίνησε να τραγουδά σε τοπικά μπαρ και ξενοδοχεία, στα οποία σύχναζαν ναυτικοί, για λίγα εσκούδο (τα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου ήταν αποικία της Πορτογαλίας έως το 1975) ή ένα ποτήρι γκρογκ (τοπικό ποτό).

Τη διεθνή επιτυχία της οφείλει σε δύο συμπατριώτες της, που ζούσαν στην Ευρώπη. Στον Μπάνα, που την προσκάλεσε να τραγουδήσει στην Πορτογαλία και τον Ζοζέ ντα Σίλβα, που την έπεισε να μεταβεί στο Παρίσι για να ηχογραφήσει ένα δίσκο. Το άλμπουμ “La Diva Aux Pieds Nus” (Η Ξυπόλητη Ντίβα) κυκλοφόρησε το 1988 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία.

Η Σεζάρια Εβόρα εκτοξεύτηκε στο διεθνές μουσικό στερέωμα με το τέταρτο άλμπουμ της “Miss Perfumado” (1992), με πωλήσεις που ξεπέρασαν τα 300.000 αντίτυπα, χάρις στο τραγούδι Sodade, που έγινε η πρώτη διεθνής επιτυχία της. Η πορτογαλική λέξη saudade έχει περίπλοκη σημασία, που είναι δύσκολο να μεταφραστεί. Σημαίνει γενικά νοσταλγία, πόθο, λύπη και μετάνοια. Η έκφραση της sodade αποτελεί εσωτερικό στοιχείο στη μουσική του Πράσινου Ακρωτηρίου. Το συγκεκριμένο τραγούδι έγινε και ντουέτο με την Ελευθερία Αρβανιτάκη το 2003, ενώ οι Ελληνικοί στίχοι είναι του Μιχάλη Γκανά.

Το 1995 ήταν υποψήφια για Βραβείο Γκράμι στην κατηγορία της World Music με το άλμπουμ “Cesaria“. Θα το κερδίσει τελικά το 2003 για το άλμπουμ “Voz d’Amor”.

Τον Μάιο του 2010 υπέστη καρδιακή προσβολή στην Πορτογαλία, όπου βρισκόταν για σειρά συναυλιών και υποβλήθηκε σε εγχείριση ανοιχτής καρδιάς στο Παρίσι. Έφυγε από τη ζωή στις 17 Δεκεμβρίου 2011, κατόπιν βραχείας νοσηλείας στην εντατική νοσοκομείου της πατρίδας της.

(Πηγή: sansimera.gr)

Quem mostra’ bo
ess caminho longe
quem mostra’ bo
ess caminho longe
ess caminho
pa sao tome

Sodade, sodade, sodade
dess nha terra sao nicolau

Si bo ‘screve’ me
‘m ta screve be
si bo ‘squece be

Ate dia
qui bo volte

Sodade, sodade, sodade
dess nha terra sao nicolau

Κοίτα τ’ αστέρι που κοιτώ
στα μάτια σου να κοιταχτώ
που έχω χρόνια να τα φιλήσω
Το βλέμμα σου το καστανό
το δάκρυ σου το γαλανό
πάλι να πιω και να μεθύσω

Sodade, sodade, sodade
που θα πει σε θυμάμαι
Sodade, sodade, sodade
μονάχη μου κοιμάμαι

Μη μ’ αγαπάς για μια ζωή
ξέρω κανένας δεν μπορεί
εύκολα φως μου να το κάνει
να μ’ αγαπάς και να με θες
για δεκατέσσερις ζωές
και πάλι εμένα δε μου φτάνει