Η έμπνευση της ημέρας (Πέμπτη 6-9-2018)

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Ψαραντώνης, βιρτουόζος λυράρης και πρεσβευτής της Κρητικής μουσικής.

Ο Αντώνης Ξυλούρης γεννήθηκε στα Ανώγεια κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα πρώτα του ακούσματα ήταν το παίξιμο της λύρας του μεγαλύτερόύ του αδελφού – μύθου της ελληνικής μουσικής, Νίκου Ξυλούρη (Ψαρονίκος), ο Μανώλης Πασπαράκης (Στραβός) καθώς και οι άλλοι λυράρηδες του χωριού του.

Αυτοδίδακτος στη λύρα, έπαιξε για πρώτη φορά σε γάμο στα 13 του και πολύ γρήγορα απέκτησε φήμη παίζοντας σε γιορτές και πανηγύρια στην Κρήτη.

«Πηγή έμπνευσης, παιδί μου, είναι η φύση. Ας πάρουμε μαζί μας μόνο τα ωραία από ό,τι μπορούμε να ζήσουμε…»

Μπαίνει στη δισκογραφία το 1962 με έναν δίσκο 45 στροφών ενώ ο πρώτος του ολοκληρωμένος δίσκος κυκλοφορεί το 1973. Στην Ελλάδα, ανάμεσα στους πρώτους που τον ανακαλύπτουν, είναι ο Μάνος Χατζιδάκις ο οποίος θεσπίζοντας ένα ειδικό βραβείο για «μια ισχυρή και ιδιότυπη μουσική προσωπικότητα που παίζει λύρα και ονομάζεται Ψαραντώνης», τον βραβεύει ως τον «Πρώτο Λυράρη της Ελλάδας», στον Μουσικό Αύγουστο που διοργανώνει το 1979 στα Ανώγεια.

Ήδη από το 1980 τον ανακαλύπτουν στο εξωτερικό οπότε και αρχίζουν οι απανωτές προσκλήσεις σε σημαντικά φεστιβάλ της Ευρώπης, της Αμερικής και της Αυστραλίας ενώ τον προλογίζουν με την φράση«Η κραυγή των θεών». Έχει συνθέσει μουσική για παραστάσεις χορού και για θεατρικά έργα, ενώ η λύρα του εκτίθεται σήμερα στο Musical Instrument Museum στο Φοίνιξ της Αριζόνα (ΗΠΑ) όπου και προβάλλεται βίντεο με τον ίδιο να παίζει τη λύρα.

(Πηγή: psarantonis.gr)

Ο Ψαραντώνης έχει συνεργαστεί με μεγάλα ονόματα της Ελληνικής μουσικής σκηνής όπως τον Μιλτιάδη Πασχαλίδη, τους Χαΐνηδες, τους Mode Plagal, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, τον Γιάννη Αγγελάκα και πολλούς ακόμα. Επίσης στηρίζει τους νέους καλλιτέχνες, δίνοντας τους βήμα και χτίζοντας συνεργασίες μαζί τους, όπως το 2016 που έκανε κι ένα ιδιαίτερο ντουέτο με την Παυλίνα Βουλγαράκη, με τίτλο “Φέρ’ τα μου όλα πίσω” που περιλαμβάνεται στον δίσκο “Μωβ καληνύχτες”.

Μουσική – Στίχοι: Παυλίνα Βουλγαράκη

Κι αν είν’ το βήμα μου αργό
Κι είναι τα μάτια μου δεμένα
Κι αχνάρια αφήνω ματωμένα
Τώρα πια φεύγω από δω

Κι αν κάποτε έπινα νερό
Στα χάδια σου τα δοξασμένα
Τώρα με γδέρνουν ένα ένα
Στεγνή καρδιά, κορμί ξερό
Αυτά έχω και αποχωρώ

Εεε γιατί να σ’αγαπήσω
Εεε φέρ’ τα μου όλα πίσω
Εεε φέρ’ τα μου όλα πίσω
Εεε για να σε λησμονήσω

Μετρούσα μόνη αντοχές
και ξαναζούσα μ’ ένα βλέμμα
πάντα ζητούσα ένα ψέμα
να μου μπαλώνει τις πληγές

Στης Γης των πιο ψηλών κορφών
Τώρα θα τρέξω ν’ ανασάνω
Ανθρώπους άλλους να μην φτάνω
Θα ‘χω το φως των ουρανών,
Οι ρίζες μου είναι αετών

Εεε γιατί να σ’αγαπήσω
Εεε φέρ’ τα μου όλα πίσω
Εεε φέρ’ τα μου όλα πίσω
Εεε για να σε λησμονήσω

Άμα σε δω καμιά φορά
Μπορεί και να σε συγχωρήσω
Τι θέλεις να καταλογίσω
Σε μια αγέννητη καρδιά
Τώρα όμως φεύγω μακριά